هِل میوه‌ای کوچک به اندازه بند انگشت با پوست تیره و دانه‌های خوشبو است. هل، میوه گیاهی از تیره زنجبیل‌هاست و انواع مختلفی شامل هل سیاه، هل سفید و هل سبز دارد که نوع سبز آن عطر تندتری دارد.
این میوه گیاهی یکی از چاشنی‌های معطر مورد استفاده در بعضی از غذاها، نان‌ها، شیرینی‌ها و به‌خصوص مرباها و طعم دهنده بعضی نوشیدنی ها مثل چای است.
مزایای هل برای سلامتی شامل محافظت از دستگاه گوارش، کنترل کلسترول، پیشگیری و کنترل سرطان، تسکین مشکلات قلبی‌عروقی و بهبود گردش خون در بدن است. هل برای درمان بیماری‌های دهان‌ودندان، عفونت دستگاه‌های ادراری مانند بیماری‌های مثانه، التهاب کلیه‌ها و سوزاک مفید است. از دیگر خواص هل می‌توان به کاربرد آن در درمان ناتوانی جنسی، اختلال نعوظ و انزال زودرس نیز اشاره کرد.
هل اصالتا متعلق به هندوستان، نپال و بوتان است، اما در بیشتر مناطق گرمسیری آسیا مانند چین، ویتنام، مالزی، کره و ژاپن نیز یافت می‌شود. به‌طورکلی کشت هل از مناطق گرمسیری و آب‌وهوای مرطوب هند آغاز شده است. این گیاه از تیره‌ی زنجبیل‌هاست و نام علمی آن (Elettaria cardamomum) است. دو زیرگونه‌ی اصلی آن هل سبز و هل سیاه هستند.
میوه‌ی هل به‌صورت غلاف‌های کوچکی است که درون آن دانه‌های سیاه وجود دارد. هم غلاف و هم دانه‌ها عطر و طعم دل‌پذیری دارند. هل را علاوه‌بر غذاها، به دسرها و نوشیدنی‌ها نیز می‌افزایند تا شیرینی مطبوعی به آنها بدهد. چای هل همراه با چای زنجبیل در هند بسیار معروف است.
هل از دیرباز در طب سنتی هندوستان و چین استفاده شده است. هندوها و چینی‌ها اعتقاد داشتند که هل می‌تواند در درمان عفونت‌های دندان و لثه، بیماری‌های گلو، احتقان ریه‌ها، سل ریوی، التهاب پلک چشم، اختلالات دستگاه گوارش، مشکلات کلیه‌ها و سنگ کیسه‌صفرا مؤثر باشد. همچنین در گذشته از آن به‌عنوان پادزهر استفاده می‌شد.
موادمغذی هل
۱۰۰ گرم هل، ۳۰۰ کیلوکالری انرژی دارد و مواد مغذی آن شامل ۶۸ گرم کربوهیدرات، ۱۱ گرم پروتئین و ۲۸ گرم فیبر رژیمی است و اصلا کلسترول ندارد.
هل سرشار از ویتامین‌های مختلف مانند نیاسین (ب۳)، پیریدوکسین (ب۶)، ریبوفلاوین (ب۲)، تیامین (ب۱)، ویتامین A، ویتامین C و عناصری مانند سدیم، پتاسیم، کلسیم، مس، آهن، منگنز، منیزیم، فسفر و روی است.
دمنوش هل
دمنوش هل سبز یا هل اصلی (یا هنگامی که بلیچ و سفید می شود، هل سفید ) که از هند به مالزی توزیع شده و پرورش می یابد. آنچه که اغلب به عنوان دمنوش هل سفید اشاره شده است در واقع سیام هل ، هل سیاه است. هل سیاه، همچنین به عنوان هل قهوه ای یا هل نپال شناخته شده است و گیاه بومی هیمالیای شرقی است و عمدتا در شرق نپال، وهند و جنوب بوتان کشت می شود.
دمنوش هل دارای طعم و مزه قوی و منحصر به فرد، همراه با مواد آروماتیک شدید، عطر صمغی می باشد .هل سیاه دارای یک بوی مشخصا دودی است هر چند تلخ نمی باشد، معطر و خنک و شبیه به نعناع است.
خواص دمنوش هل
دمنوش هل، به عنوان یک آنتی اکسیدان عمل کرده و می تواند سبب کاهش فشار خون گردد. پتاسیم موجود در هل ریسک ابتلا به گرفتگی عروق و ایست قلبی را کاهش می دهد.
آنتی اکسیدان ها، ویتامین ها و مواد معدنی موجود در هل در بهبود مشکلات پوستی مانند اگزما، پسوریازیس، آکنه و التهابات پوستی موثر عمل می کنند.
دمنوش هل حاوی ترکیبات ضد سرطانی می باشد. آنتی اکسیدان های گوناگون موجود در این دمنوش سبب کاهش استرس اکسیداتیو و رادیکال های آزاد می گردند.
با کمک اثرات ضد التهابی موجود در دمنوش هل، می توان از بروز بیماری های قبلی جلوگیری کرد. ترکیبات ضد التهابی این دمنوش در تخفیف علائم تنگی نفس نیز موثر است.
ترکیبات آنتی میکروبیال موجود در دمنوش هل، در بهبود ناراحتی های گوارشی مانند زخم گوارشی نقش داشته و سبب بهبود عفونت می گردند.
برای بهبود استرس خود می توانید از دمنوش هل استفاده کنید؛ این دمنوش به دلیل دارا بودن فلاونوئید “کوئرستین” در کاهش استرس کمک کننده است.
آهن موجود در دمنوش هل، در ساخت گلبول های قرمز فعالیت کرده و در اکسیژن رسانی بهتر به بافت های بدن موثر است.
ترکیبات موجود در دمنوش هل، به حفظ سلامت کبد کمک کرده و با کاهش سطح تری گلیسرید و کلسترول کبدی، ریسک ابتلا به کبد چرب را کاهش می دهد.
در صورت تمایل به کاهش وزن دمنوش لاغری هل پیشنهاد مناسبی برای شما می باشد؛ ارتباط مشهودی بین مصرف این دمنوش و کاهش دور کمر مشاهده گردید.
مزایای هل برای سلامتی
هل از نظر طب قدیم ایران گرم و خشک است. مطابق این نظر جویدن دانه‌های هل پس از صرف غذا ضمن کمک به هضم و گوارش بهتر غذا، می‌تواند بوی نامطبوع دهان را نیز خنثی کند. مصرف دم‌کرده آن مفرح، مقوی معده لطیف و بادشکن است. دانه‌های هل خواص گرما بخشی داشته و معده و روده‌ها را تقویت می‌کنند. هل اشتها را تحریک می‌کند و عمل گوارش غذا را بهبود می‌بخشد.
هل در طب سنتی ایران به نام‌های قاقله صغار و کبار، هیل و هال نیز خوانده می شود. این گیاه علفی دارای میوه ی تخم‌مرغی شکل کوچکی است به طول ۱ ـ ۲ cm (در بعضی انواع طولانی‌تر) که به طور متوسط ۱۵ ـ ۲۰ (در بعضی کمتر یا بیشتر) دانه به رنگ قهوه ای، سبز، زاویه دار و معطر در آن وجود دارد.
نوشیدن دم کردهٔ داغ آن موجب تسکین کولیت، سوءهاضمه، نفخ، حالت تهوع و بی‌حالی شده و مانع ترشح زیاد اسید معده می‌شود. یکی از خواص ویژه و بسیار ارزشمند هل، جلوگیری از تشکیل خلط در گلو است. از این رو می‌توان آن را به محصولات لبنی و پودینگ‌ها افزود تا اثر شیر را که موجب تشکیل خلط در گلو می‌شود خنثی کرده و به گوارش آن نیز کمک کند.
دانه‌های هل خاصیت داروی اکسپکتورانت را دارد و سینوس‌ها و برونش‌ها، بینی و سینه را از خلط و ترشحات اضافی پاک می‌کنند. هل چنان‌که ذکر شد خواص گرمابخش و انرژی زا دارد از این رو به بهبود روحیه و بازیابی انرژی و توان از دست رفته کمک می‌کند، اضطراب و نگرانی را کاهش می‌دهد و در رفع افسردگی مؤثر است. هل همچنین کلیه‌ها را تقویت می‌کند و گفته می‌شود برای درمان شب ادراری کودکان مفید است. البته مصرف زیاد آن تپش قلب را افزایش می‌دهد.
جلوگیری از سرطان روده‌ی بزرگ
سرطان، به ویژه سرطان روده‌ی بزرگ و مقعد (کولورکتال) یکی از علل اصلی مرگ‌ومیر در سراسر جهان است. هزینه‌های سرسام‌آور درمان سرطان و عوارض جانبی این درمان‌ها پژوهشگران را برآن داشته است تا به فکر یافتن جایگزین‌هایی برای این درمان‌ها باشند. مطالعات انجام‌شده در مؤسسه‌ی ملی سرطان در هند نشان داده‌اند، رژیم غذایی که در آن به‌اندازه‌ی کافی از هل استفاده شود می‌تواند تا بیش از ۴۸% در پیشگیری از سرطان کولورکتال مؤثر باشد.
سلامت قلب و عروق
براساس پژوهش‌های انجام‌شده، استفاده از هل به مقدار مناسب برای بیماران مبتلا به بیماری قلبی و عروقی منجر به کاهش ضربان قلب و کنترل ریتم آن می‌شود و فشارخون بالا را نیز کنترل می‌کند. مواد مغذی موجود در هل، از افزایش چربی در بدن جلوگیری می‌کند. به‌منظور بررسی این موضوع، در رژیم غذایی موش‌ها غذاهای پرچرب و مقادیر مناسب هل گنجانده شد. آزمایش نشان داد آنزیم‌های آنتی‌اکسیدانی کبدی و قلبی موجود در هل در کاهش سطح کلسترول موش‌ها تأثیر بسزایی داشت.
هل؛ ضدافسردگی و نشاط آور
هل خواب آور و شادی آور است بنابراین برای افرادی که دچار افسردگی، خمودگی و غمگین هستند، مفید است.
هِل انرژی‌ها را در بدن افزایش می‌دهد و نشاط و شادمانی افراد را زیاد می‌کند، مصرف هِل در این دنیای پُر سر و صدا و اضطراب امروزی، توان مقابله با مشکلات را افزایش می‌دهد.
مزاج هل، همان طور که گفته شد، گرم و خشک است و درجه گرمی خیلی قوی ندارد؛ اما مصرف افراطی آن برای گرم مزاجان ضرر دارد و می‌تواند در گرم مزاجان موجب سردرد شود در حالی که روغن آن برای رفع برخی از سردردها مخصوصاً سردردهای ناشی از باد، سرما و سینوزیت مفید است.
