میخک از گل میخک که روی درخت میروید، به دست میآید و از خانواده گیاهانی موسوم به موردیان است. میخک گیاهی همیشهسبز است و در نواحی استوایی و نیمهگرمسیری میروید. بخشهای مختلف این گیاه یعنی ساقه، غنچه خشکشده و برگهای آن برای تولید دارو و… استفاده میشود. روغن میخک هم دارای خواص درمانی است.
ارزش غذایی میخک
میخک دارای کربوهیدرات، انرژی، فیبر و پروتئین است. از جمله مواد معدنی موجود در این گیاه هم میتوان به پتاسیم، کلسیم، سدیم و منیزیم اشاره کرد. در میخک، ویتامین E، فولات، نیاسین و مواد دیگری مانند فسفر، آهن، روی، ویتامین C، تیامین، ریبوفلاوین، ویتامین A و ویتامین K وجود دارد.
پروفسور تام مبری و همکارانش در دانشگاه تگزاس، مطالعاتی روی میخک انجام داده و متوجه شدهاند که ترکیبات زیستفعال در میخک وجود دارد. این ترکیبات که از عصاره میخک گرفته شدهاند، دارای هگزان، فلاونوئید، متیلن کلورید، اتانول، تیمول، بنزن و اوژنول هستند. این ترکیبات زیستشیمیایی خواص و ویژگیهای مختلفی دارند. مثلا حاوی آنتی اکسیدان، محافظ کبد، ضدمیکروب و التهاب هستند.
دانشمندان اثر پشه کشی روغن طبیعی میخک را تقویت می کنند
بهترین روش برای محدود کردن انتقال بیماری های منتقله از طریق پشه، کشتن لارو پشه است، اما انجام این کار اغلب شامل استفاده از حشره کش های مصنوعی است. یک مطالعه جدید اکنون روشی را برای بهبود اثربخشی جایگزین ارزانتر و ماندگارتر – روغن میخک پیشنهاد میکند.
به لطف ترکیب شیمیایی موجود در آن به نام اوژنول، روغن میخک در حال حاضر به دلیل توانایی آن در از بین بردن لارو پشه زمانی که به آب راکد اضافه می شود، شناخته شده است. این روغن نه تنها برای محیط زیست بی خطر است، بلکه میخک هایی که از آن تهیه می شود ارزان هستند و در مناطقی که بیماری های منتقله از طریق پشه مانند مالاریا، زیکا و تب دنگی شیوع دارند، به راحتی در دسترس هستند.
متأسفانه، معمولاً به اندازه حشرهکشهای مصنوعی خشنتر مؤثر نیست. با این حال، آن حشره کش ها مشکلات خاص خود را دارند. پشهها نه تنها در خاک، آب و غذا جمع میشوند – که به طور بالقوه باعث ایجاد مشکلات سلامتی هم در مردم و هم در حیات وحش میشوند – بلکه پشهها معمولاً در طول زمان در برابر آنها مقاومت ایجاد میکنند.
از آنجایی که این مورد در مورد روغن میخک صدق نمی کند، دانشمندان دانشگاه Gauhati هند تلاش کردند تا قابلیت کشتن لارو آن را تقویت کنند. پس از آزمایش با افزودن مواد شیمیایی سینرژیست مختلف به اوژنول مشتق شده از میخک، مشخص شد که یک ترکیب آلی مایع با نام پیپرونیل بوتاکسید (PBO) اثر کشنده خاصی بر روی لارو پشه Aedes aegypti دارد.
دانشیار گفت: استفاده از سینرژیست ها، مصنوعی یا طبیعی، همراه با حشره کش هایی مانند اوژنول به جلوگیری از ایجاد مقاومت کمک می کند. پروفسور بلبلی خانیکور. “در مطالعه حاضر، ترکیب مواد هم افزایی مانند پیپرونیل بوتاکسید با اوژنول به طور قابل توجهی اثربخشی اوژنول را افزایش می دهد.
لازم به ذکر است که در حالی که PBO فقط برای انسان حداقل سمی در نظر گرفته می شود، برای بی مهرگان آبزی و قورباغه ها بسیار سمی است – بنابراین استفاده از آن در حالت ایده آل باید به گودال هایی که پشه ها اغلب در آن زاد و ولد می کنند محدود شود، نه باتلاق ها یا برکه های بزرگتر.
این تحقیق در مقاله ای که اخیراً در مجله Scientific Reports منتشر شده است، توضیح داده شده است.